“Waarom AI jarenlang geen afbeelding van mij kon maken”

Lange tijd probeerde een vrouw zichzelf te herkennen in de wereld van kunstmatige intelligentie. Ze typte woorden in beeldgeneratoren, speelde met beschrijvingen, variaties en stijlen — maar wat er verscheen op het scherm leek nooit op haar. De AI leek haar simpelweg niet te “zien”. Alsof ze onzichtbaar was in de digitale spiegel van de toekomst.

De machine die niet herkende

De frustratie groeide met elke mislukte poging. Beelden werden witter, strakker, anders — maar nooit echt. Het leek alsof de technologie, die miljoenen gezichten kende, het hare niet kon begrijpen. Niet uit kwaadwilligheid, maar uit onwetendheid: de algoritmes waren gevoed met te eenzijdige beelden van de wereld.

Onzichtbaarheid in data

In de kern van die onzichtbaarheid lag een simpel maar pijnlijk feit: wat niet in de data zit, kan de machine niet leren. Als bepaalde gezichten, huidskleuren of kenmerken zelden voorkomen in de trainingsbeelden, dan leert de AI ze niet te herkennen. En zo ontstaat een digitale wereld waarin sommige mensen letterlijk minder zichtbaar zijn.

AI couldn't create an image of a woman like me - until now Paralympic swimmer Jess Smith, says representation means being seen as part of the AI world that's being built.

Een moment van herkenning

Toen het uiteindelijk wél lukte, voelde het bijna magisch. Voor het eerst verscheen een beeld waarin ze zichzelf terugzag — niet als een stereotype, niet als een vervormde interpretatie, maar als mens. Het was alsof de technologie eindelijk had geleerd om verder te kijken dan de dominante patronen waarin ze was vastgeroest.

Wat dit zegt over AI

Dat ene moment van herkenning vertelde iets groters dan een persoonlijk verhaal. Het toonde de blinde vlekken van een industrie die zichzelf graag als neutraal ziet, maar onbewust de ongelijkheid van de echte wereld kopieert. Kunstmatige intelligentie leert van wat mensen maken — en dus ook van hun vooroordelen.

De nood aan diversiteit

Onderzoekers en ontwikkelaars erkennen steeds vaker dat de datasets achter AI-modellen diverser moeten worden. Meer variatie in huidskleuren, gezichten, culturen en perspectieven is geen luxe, maar noodzaak. Alleen dan kan AI werkelijk universeel worden, in plaats van een spiegel van slechts een deel van de mensheid.

Een digitale wereld die iedereen ziet

De hoop is dat toekomstige generaties AI niet alleen slimmer, maar ook eerlijker zullen zijn. Technologie zou mensen niet moeten reduceren tot patronen, maar hen moeten erkennen in al hun nuance en verschil. Pas dan kan kunstmatige intelligentie haar ware belofte waarmaken: een wereld creëren waarin iedereen gezien wordt — ook in pixels.