AI & gezichtsherkenning vanaf 2026 gereglementeerd in de EU

De nieuwe Europese wetgeving op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) introduceert een risicogebaseerde benadering voor AI-toepassingen. Afhankelijk van het potentiële gevaar dat een toepassing voor burgers en democratie inhoudt, worden de regelgevingen strenger. De meest risicovolle toepassingen, zoals systemen voor sociale scoring en bepaalde vormen van emotieherkenning, worden verboden.

Grenzen aan Gezichtsherkenning

Een belangrijk discussiepunt was het gebruik van AI voor gezichtsherkenning in openbare ruimtes. Hoewel het Europees Parlement voorstander was van een volledig verbod, hebben de lidstaten besloten dat veiligheidsdiensten deze technologie onder strikte voorwaarden mogen gebruiken. Zo is het ongericht verzamelen van gezichtsbeelden van het internet of CCTV voor gezichtsherkenning niet toegestaan, maar gericht zoeken naar specifieke personen in verband met ernstige misdrijven wel.

Europa's standpunt over privacy

Volgens Europarlementariër Kim van Sparrentak (GroenLinks) zet Europa hiermee een duidelijke koers uit: geen Chinese surveillancestaat, maar een vrije en democratische samenleving waarin burgers niet constant worden gevolgd.

Transparantievereisten voor alle AI-systemen

De nieuwe regelgeving vereist volledige transparantie van alle AI-systemen. Klanten moeten bijvoorbeeld weten wanneer ze met een chatbot in plaats van een mens communiceren. Ook moeten er duidelijke uitleggen beschikbaar zijn over het gebruik van AI in verschillende contexten, zoals in de toeslagenaffaire. AI-ontwikkelaars zijn verplicht transparant te zijn over de training, werking en het energieverbruik van hun systemen. Overtreding van deze regels kan resulteren in boetes tot 35 miljoen euro of 7% van de jaaromzet.

Historisch moment in AI-regulering

Eurocommissaris Thierry Breton beschrijft de overeenkomst als een historisch moment. Deze wetgeving zou niet alleen AI beteugelen, maar ook Europese startups en onderzoekers stimuleren. Tegelijkertijd waren er zorgen over te strenge regelgeving die de eigen techindustrie zou kunnen hinderen.

AI in ons dagelijks leven

AI is steeds meer aanwezig in ons dagelijks leven, van aanbevelingen op Netflix en Spotify tot medische diagnoses en het voorspellen van onderhoudsbehoeften. De komst van geavanceerde tools zoals ChatGPT heeft nieuwe, indrukwekkende toepassingen mogelijk gemaakt, maar roept ook vragen op over onvoorziene gevolgen.

Naar verwachting in werking in 2026

Hoewel het akkoord nog moet worden goedgekeurd door het voltallige EU-parlement en de lidstaten, wordt verwacht dat deze formaliteit snel zal worden voltooid. De nieuwe regels zouden begin volgend jaar officieel aangenomen kunnen worden en in de loop van 2026 van kracht worden, waarmee een nieuw tijdperk van AI-regulering in Europa begint.