Prostaatkankerzorg op maat: AI voorspelt wie medicijn écht nodig heeft

Een Britse AI-doorbraak belooft het lot van duizenden prostaatkankerpatiënten te veranderen. Dankzij een nieuwe test kunnen artsen nu nauwkeurig voorspellen wie baat heeft bij een peperduur geneesmiddel, wat het einde zou kunnen betekenen van de ongelijkheid in toegang tot behandeling.

Tot nu toe hing de kans op behandeling met het geneesmiddel Abiraterone vaak af van waar een patiënt woonde — een zogeheten “postcode loterij” die in het Verenigd Koninkrijk al jaren tot ongelijkheid leidt in de kankerzorg. Maar wetenschappers van het Institute of Cancer Research (ICR) hebben, in samenwerking met het Royal Marsden Hospital, een revolutionaire AI-test ontwikkeld die dat systeem op zijn kop zet.

Slimme genetische analyse

De nieuwe technologie analyseert met behulp van kunstmatige intelligentie het DNA van tumoren om te voorspellen of een patiënt baat zal hebben bij het geneesmiddel. Het onderzoek toonde aan dat meer dan de helft van de patiënten nietprofiteert van Abiraterone — dat tot £98 per dag kan kosten — terwijl anderen er juist aanzienlijk langer door leven.

Door alleen die patiënten te behandelen bij wie het medicijn daadwerkelijk werkt, kunnen artsen veel gerichter te werk gaan. Dat is niet alleen beter voor de patiënt, maar ook voor de overbelaste budgetten van de NHS.

"Een gamechanger" voor de gezondheidszorg

Professor Johann de Bono, die het onderzoek leidde, noemt het een "gamechanger" voor prostaatkankerbehandeling. “We kunnen nu gericht behandelen, kosten besparen en tegelijk levens verlengen,” verklaarde hij. De test kan volgens hem al binnen twee tot drie jaar in de kliniek worden ingezet.

De AI-test werd gevalideerd op gegevens van meer dan 1000 patiënten en blijkt bijzonder betrouwbaar. Dit maakt de technologie tot een krachtig instrument in de strijd tegen kanker, waarbij elke juiste beslissing telt.

Politieke en medische druk op NHS

Ondertussen roepen kankerexperts en patiëntenverenigingen de NHS op om versneld goedkeuring te geven voor het gebruik van deze test. Ze wijzen erop dat het onethisch is om patiënten onnodig bloot te stellen aan ineffectieve en zware behandelingen, als er nu een wetenschappelijk onderbouwd alternatief voorhanden is.

Het debat laait op een moment waarop de NHS kampt met stijgende zorgkosten, personeelstekorten en lange wachttijden. De invoering van AI-ondersteunde besluitvorming wordt door velen gezien als een broodnodige modernisering van het systeem.

Toekomst van kankerbehandeling?

De hoop is dat dit model ook toepasbaar zal zijn bij andere vormen van kanker en andere dure behandelingen. Als AI-systemen artsen helpen om preciezer te bepalen wie welke zorg nodig heeft, zou dat kunnen leiden tot een meer rechtvaardige, efficiënte en patiëntgerichte gezondheidszorg.

De nieuwe test markeert daarmee niet alleen een wetenschappelijke doorbraak, maar ook een moreel keerpunt in hoe moderne gezondheidszorg moet omgaan met technologische innovatie.

New AI test can predict which men will benefit from prostate cancer drug Artificial intelligence tool determines best candidates to take abiraterone, which can halve risk of death from disease ONTDEK MEER