AI Overviews in Google zorgen voor minder klikken – en meer zorgen

Nieuw onderzoek toont aan dat gebruikers minder snel doorklikken wanneer Google AI-antwoordvakken toont. Ondertussen groeit de kritiek op de impact van AI op zoekgedrag én het internet zelf.

Gebruikers klikken minder wanneer AI het antwoord al geeft

Uit een recent onderzoek van Pew Research Center blijkt dat internetgebruikers minder geneigd zijn om op links te klikken wanneer Google hen een AI-gegenereerde samenvatting bovenaan de zoekresultaten voorschotelt. In plaats van verschillende bronnen te verkennen, blijven velen hangen bij het samengevatte antwoord dat Google met behulp van kunstmatige intelligentie serveert. Volgens het rapport klikte slechts 39% van de gebruikers op een link wanneer een AI-samenvatting werd getoond, tegenover 59% bij traditionele zoekresultaten.

Contentmakers in het nauw

Deze ontwikkeling heeft directe gevolgen voor websites, nieuwsorganisaties en contentplatformen. Minder klikken betekent minder verkeer en dus minder inkomsten. Kritische stemmen uit de techwereld waarschuwen dat AI-systemen zoals Google's Search Generative Experience (SGE) waardevolle content ‘consumeren’ zonder daar iets tegenover te stellen voor de makers. “Google eet het internet op en spuugt een samenvatting uit, zonder de bronnen eer aan te doen,” klinkt het bij technologiejournalisten van 404 Media.

AI verstoort het ecosysteem van kennis

Niet alleen media-uitgevers trekken aan de alarmbel. Ook experts op het gebied van informatiegedrag maken zich zorgen over de manier waarop AI de zoektocht naar kennis verandert. In plaats van kritisch denken en het afwegen van meerdere perspectieven, wordt informatie steeds vaker ‘voorgekauwd’ aangeboden. Dat kan op termijn leiden tot een verschraling van de publieke kennisbasis.

Snelgroeiende markt met grote gevolgen

Toch groeit het gebruik van AI in zoekmachines razendsnel. Volgens de Wall Street Journal is AI-zoektechnologie in korte tijd geëvolueerd van experiment tot kernfunctie. Bedrijven investeren miljarden in AI-gebaseerde zoekoplossingen, van Google en Microsoft tot kleinere spelers als Perplexity en You.com.

Wat betekent dit voor de toekomst van zoeken?

De grote vraag is hoe zoekmachines én gebruikers hiermee omgaan. Zal Google publishers beter belonen voor het gebruik van hun content in AI-antwoorden? En zullen gebruikers zich blijven verlaten op samenvattingen, of opnieuw het web induiken om zelf te zoeken? Eén ding is zeker: de manier waarop we informatie vinden, verwerken en vertrouwen is aan het veranderen – en AI speelt daarin een hoofdrol.

Slotgedachte: De belofte van AI was om ons sneller en slimmer informatie te laten vinden. Maar als diezelfde technologie ertoe leidt dat we minder lezen, minder vergelijken en minder klikken, moeten we ons dan afvragen wie er nu echt slimmer wordt – de gebruiker, of alleen het algoritme?