Onderzoekers gebruiken AI om de ‘stemming’ van stedelijke buurten te analyseren – met opvallend precieze resultaten
Steden met een ziel: kan technologie ons stadsgevoel meten?
Wat als je kon weten hoe een stad zich ‘voelt’? Of beter nog: hoe verschillende buurten binnen een stad aanvoelen voor wie er woont, werkt of wandelt? Een nieuw onderzoeksproject laat zien dat dit idee minder futuristisch is dan het klinkt. Onderzoekers van het MIT en de Chinese Universiteit van Hongkong hebben een AI-model ontwikkeld dat de emotionele ‘toon’ van een stad in kaart brengt – en dat blijkt verrassend nauwkeurig.
AI leest het humeur van de stad uit straatbeelden
Het geheim? Een krachtige combinatie van kunstmatige intelligentie en straatfotografie. De onderzoekers voedden hun model met tienduizenden Google Street View-beelden uit verschillende wereldsteden. Vervolgens werd het AI-systeem getraind om die beelden te ‘lezen’ en in te schatten welke emotie een plek oproept bij voorbijgangers: denk aan gevoelens als vreugde, veiligheid, somberheid of zelfs afkeer.
Het resultaat is een digitale kaart die niet alleen geografisch accuraat is, maar ook een emotionele gelaagdheid toevoegt. Zo kon het AI-model aantonen welke buurten in steden als Boston, Shanghai of San Francisco als ‘vrolijk’ of juist ‘bedreigend’ werden ervaren – grotendeels in overeenstemming met hoe bewoners zelf die plekken omschrijven.
Emotionele stadsplattegrond als beleidsinstrument
Wat deze technologie echt bijzonder maakt, is de potentie voor stadsplanning en beleidsvorming. Stedenbouwkundigen zouden AI-kaarten kunnen gebruiken om te begrijpen waarom sommige wijken als onaangenaam aanvoelen, en welke esthetische of structurele elementen bijdragen aan een gevoel van welzijn. Ook kunnen gemeenten zo sneller inspelen op sociale ongelijkheid en gevoel van onveiligheid.
Volgens de onderzoekers zou deze aanpak in de toekomst zelfs kunnen bijdragen aan mentaal welzijn op bevolkingsniveau – bijvoorbeeld door stressveroorzakende plekken te identificeren en te herinrichten.
Een nieuwe taal voor de stad
Hoewel het AI-model nog in ontwikkeling is, toont het aan dat technologie en menselijk gevoel elkaar niet hoeven uit te sluiten. Sterker nog: door kunstmatige intelligentie in te zetten om subjectieve ervaringen meetbaar te maken, ontstaat een nieuwe taal om steden te begrijpen – niet alleen in termen van straten en gebouwen, maar ook als landschappen van emotie.
In een tijd waarin steeds meer mensen in steden wonen, wordt het steeds belangrijker om te weten hoe het daar écht voelt. Deze studie is een eerste, maar veelbelovende stap in die richting.
Reference: “Urban sentiment mapping using language and vision models in spatial analysis” by Jayedi Aman and Timothy C. Matisziw, 21 February 2025, Frontiers in Computer Science.DOI: 10.3389/fcomp.2025.1504523
