De voorspellingen hingen al langer in de lucht, maar nu is het zover: de eerste ontslagen als direct gevolg van kunstmatige intelligentie zijn realiteit geworden. Terwijl techbedrijven wereldwijd miljarden investeren in generatieve AI, blijken de eerste concrete gevolgen zich vooral te manifesteren in mensenlevens. En dan vooral in de carrières van zij die ooit als ‘toekomstbestendig’ werden gezien.
Van hype naar harde waarheid
In 2023 begon de wereld te zwichten voor de verleiding van AI. Tools als ChatGPT en Midjourney openden de deuren naar automatisering op ongeziene schaal. Wat begon als een experimentele speeltuin voor creatievelingen, groeide in een mum van tijd uit tot een vervanger van hele teams. Marketeers, copywriters, customer service medewerkers – functies die ooit cruciaal waren voor bedrijfsvoering – blijken plots inwisselbaar.
Volgens recente rapporten is de verschuiving inmiddels zichtbaar in officiële werkloosheidscijfers. Bedrijven als IBM, Duolingo, en Chegg geven ruiterlijk toe dat AI de aanleiding was om vacatures te schrappen of personeel te vervangen.
“Het ging sneller dan gedacht”
Wat deze ontslaggolf zo opvallend maakt, is de snelheid. Waar technologische transities vroeger jaren of zelfs decennia duurden, lijkt AI in een handomdraai vertrouwde functies over te nemen. Analisten wijzen op het gevaar van een ‘onzichtbare werkloosheid’ die ontstaat doordat traditionele rollen verdwijnen, terwijl er nog nauwelijks nieuwe AI-gerelateerde functies in de plaats komen.
En het zijn niet alleen technologische bedrijven die snoeien. Ook banken, mediabedrijven en verzekeringsfirma’s zoeken naar manieren om met minder mensen, maar met meer algoritmen, hetzelfde werk te doen – of beter.
De angst die geen hype blijkt
De golf van ontslagen roept ongemakkelijke vragen op over de toekomst van arbeid. Wie bepaalt of een functie door AI overgenomen mag worden? Wat met ethiek, verantwoordelijkheid, en menselijke controle? Het besef groeit dat het AI-debat niet enkel draait om technologie, maar vooral over mensen.
Vakbonden, beleidsmakers en onderwijsinstellingen worden nu op scherp gezet. Hoe bescherm je werknemers in een tijd waarin zelfs de middenklasse niet veilig lijkt?
AI is hier – en eist zijn tol
Wat ooit werd verkocht als een hulpmiddel, wordt nu voor velen een bedreiging. De AI-revolutie heeft zijn eerste ‘collateral damage’ gemaakt – en dit lijkt nog maar het begin. Voor bedrijven is het een efficiëntie-slag, voor werknemers een nieuwe realiteit. De vraag is niet langer of AI je baan kan overnemen, maar wanneer.
