Hoe herken je AI-beelden? De gids voor het ontmaskeren van kunstmatige creaties

Van zes vingers tot subtiele schaduwen – dit zijn de signalen die verraden of een afbeelding door een AI is gegenereerd

AI-beelden overspoelen het internet – maar niet alles is wat het lijkt

Kunstmatige intelligentie (AI) maakt het mogelijk om hyperrealistische beelden te creëren die nauwelijks van echte foto's te onderscheiden zijn. Van nep-pausen in designerjassen tot niet-bestaande influencers met miljoenen volgers – het wordt steeds moeilijker om echt van vals te onderscheiden. Maar hoe kun je als gewone internetgebruiker nagaan of een afbeelding afkomstig is van een AI-generator zoals Midjourney, DALL·E of Stable Diffusion?

Volgens experts zijn er een aantal subtiele – en soms hilarische – fouten waaraan je AI-beelden kunt herkennen. Hier is een overzicht van de belangrijkste aanwijzingen.

1. Tellen tot zes: let op vingers en ledematen

AI-modellen hebben het nog altijd moeilijk met anatomie. Afbeeldingen van mensen met zes of meer vingers, asymmetrische handen of rare gewrichten zijn vaak een dode giveaway. Zelfs als alles op het eerste gezicht klopt, kan een iets te lange pink of een onnatuurlijke houding het verschil verraden.

2. Glinsterende ogen, maar dode blikken

Een andere rode vlag is de blik in de ogen. AI-gegenereerde gezichten kunnen haarscherp zijn, maar missen vaak de ‘ziel’. De pupillen staan soms net iets verkeerd, de reflectie van licht is onrealistisch of beide ogen kijken subtiel in een andere richting. Dit creëert een ‘onmenselijke’ uitstraling die ongemerkt opvalt.

3. Vreemde details op de achtergrond

AI is gefocust op het hoofdonderwerp van een beeld, maar laat zich vaak verraden door de omgeving. Zo zie je bij nadere inspectie verwrongen tekst op verkeersborden, onlogische weerspiegelingen, dubbele oren, gesmolten brillen of wazige achtergronden zonder logica. Een AI kent geen context, enkel patronen – en dat merk je.

4. Te perfect om waar te zijn

Sommige AI-beelden zijn zó gestileerd, kleurrijk en symmetrisch dat ze eruitzien als een droomwereld. De huid is foutloos, het kapsel perfect in model, de glimlach Hollywood-waardig. Maar in de echte wereld is zelden alles perfect. Een té mooi plaatje roept al snel vragen op.

5. Schaduwspel en lichtval

AI worstelt nog steeds met fysica. Kijk goed naar de schaduwen en lichtinval. Valt het licht van meerdere kanten tegelijk? Maken objecten geen schaduw waar dat logisch zou zijn? Dan kan dat een signaal zijn dat het beeld door een algoritme is samengesteld in plaats van door een lens is vastgelegd.

6. Verraad door metadata en detectietools

Wil je het zeker weten? Dan zijn er ook technische hulpmiddelen beschikbaar. Tools zoals Hive, AI or Not of Illuminarty analyseren de pixelstructuur en metadata van een afbeelding en geven aan of het beeld waarschijnlijk door AI is gemaakt. Sommige AI-afbeeldingen bevatten zelfs verborgen digitale watermerken of signatures die door deze software kunnen worden opgespoord.

Een kritisch oog blijft onmisbaar

Hoewel AI steeds beter wordt in het creëren van overtuigende beelden, loopt het vaak nog tegen menselijke subtiliteiten aan. Het trainen van je eigen waarneming en een gezonde dosis kritisch denken blijven daarom essentieel – zeker in een tijdperk waarin beelden steeds vaker als (des)informatie worden ingezet.

De waarheid zit vaak in de details – en die zijn precies waar AI zich het snelst laat betrappen.