NASA, ESA en commerciële partners experimenteren volop met kunstmatige intelligentie om aardobservatie en missies in de ruimte sneller, slimmer en autonomer te maken.
AI in een baan om de aarde: Revolutionaire veranderingen voor satellieten
De ruimtevaart maakt zich op voor een stille revolutie. Kunstmatige intelligentie (AI) transformeert de manier waarop satellieten functioneren, van statische observatieplatforms tot slimme, zelfdenkende systemen. NASA en andere ruimtevaartorganisaties testen volop met AI om satellieten sneller te laten reageren op veranderingen op aarde en in de ruimte, zonder tussenkomst van de mens.
Een concreet voorbeeld komt van NASA’s Jet Propulsion Laboratory, waar men een prototype ontwikkelde van een AI-systeem dat satellieten in staat stelt om zelf beslissingen te nemen. Denk aan het direct detecteren van bosbranden, overstromingen of stormen en vervolgens automatisch inzoomen op het gebied in kwestie – zonder dat een mens dit hoeft aan te sturen. Deze ‘dynamische targeting’ maakt snellere en efficiëntere respons op natuurrampen mogelijk
OpenCosmos en ESA: AI aan boord van commerciële en Europese missies
Niet alleen NASA experimenteert met deze technologie. Ook de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en bedrijven als OpenCosmos en Ubotica brengen AI naar de ruimte. Zij ontwikkelen satellieten die ter plekke beeldmateriaal analyseren, en alleen relevante data terugsturen naar aarde. Dat scheelt niet alleen tijd, maar ook een enorme hoeveelheid bandbreedte en energie.
Een voorbeeld is de satelliet “PhiSat-1”, die met behulp van AI wolken herkent in camerabeelden en die automatisch wegfiltert, zodat alleen nuttige informatie wordt doorgestuurd. Hierdoor worden observatiemissies veel efficiënter.
Ruimtelijke intelligentie: Waarom AI het verschil maakt
Traditioneel functioneren satellieten als passieve waarnemers. Ze verzamelen gegevens, maar kunnen niet inschatten wat op dat moment belangrijk is. AI verandert dit fundamenteel. Door satellieten te voorzien van machine learning-modellen kunnen ze prioriteiten stellen, afwijkingen detecteren en zelfs voorspellingen doen.
In samenwerking met techbedrijven zoals Ubotica ontwikkelt NASA systemen die meerdere observatie-instrumenten tegelijk kunnen aansturen. Wanneer AI een interessante gebeurtenis detecteert – zoals een plotselinge verandering in het klimaat of ongebruikelijke activiteit in een rampgebied – activeert het automatisch andere sensoren om aanvullende data te verzamelen.
Van testfase naar ruimtepraktijk
Hoewel veel AI-technologie nog in de testfase zit, zijn de eerste resultaten veelbelovend. NASA voerde onlangs succesvolle tests uit met het “OSK” (Onboard Steward for Knowledge), een softwareplatform dat satellieten helpt zelfstandig doelen te identificeren en erop in te zoomen. De ambitie is om in de komende jaren deze slimme software standaard in te bouwen in nieuwe generaties aardobservatiesatellieten.
Ook ESA ziet een toekomst waarin AI de kern vormt van ruimte-infrastructuur. Satellieten zullen steeds vaker samenwerken in zwermen, waarbij AI zorgt voor gecoördineerde observaties, bijvoorbeeld bij een grote natuurramp of tijdens militaire inzet.
Satellieten worden slimmer dan ooit
De inzet van AI in satellieten luidt een nieuw tijdperk in voor aardobservatie en ruimte-exploratie. Slimme algoritmen maken satellieten sneller, efficiënter en responsiever. In plaats van passief data verzamelen, worden ze actieve deelnemers aan de monitoring van onze planeet – met potentieel levensreddende toepassingen. Wat begon als een experiment, lijkt zich razendsnel te ontwikkelen tot een essentieel onderdeel van de ruimtevaart van morgen.
|
NASA demonstrates AI system for smarter satellite imagingA technology called Dynamic Targeting could enable spacecraft to decide, autonomously and within seconds, where to best make science observations from orbit, NASA's Jet Propulsion... |
