Advocaten slaan alarm: “Wat je tegen ChatGPT zegt, kan tegen je gebruikt worden”

Terwijl AI-chatbots zoals ChatGPT steeds vaker worden ingezet voor juridische vragen, waarschuwen experts voor risico’s rond vertrouwelijkheid, juridische aansprakelijkheid en bewijskracht in de rechtszaal.

AI als juridische raadgever: handig, maar niet zonder gevaren

AI-chatbots zoals ChatGPT en Claude worden door steeds meer mensen geraadpleegd voor juridische adviezen. Van contractvragen tot strafrechtelijke kwesties: het lijkt een laagdrempelige manier om snel informatie te krijgen. Maar juristen en techwaarnemers luiden nu de alarmbel. Want wie vertrouwelijke informatie deelt met een AI-model, kan onbedoeld zijn eigen juridische positie ondermijnen.

Geen beroepsgeheim bij AI

In tegenstelling tot een advocaat, heeft een chatbot geen beroepsgeheim. Wat je typt in een gesprek met ChatGPT of vergelijkbare tools, kan theoretisch gebruikt worden voor trainingsdoeleinden, tenzij expliciet anders bepaald. In sommige rechtsgebieden is het zelfs mogelijk dat zulke communicatie als bewijs kan worden ingediend in een rechtszaak, zo blijkt uit recente Amerikaanse casussen.

Vertrouwelijkheid op losse schroeven

De juridische bescherming van vertrouwelijke informatie – zoals “privileged communication” tussen cliënt en advocaat – geldt niet automatisch bij AI-systemen. Advocaten waarschuwen dan ook dat bedrijven én particulieren voorzichtig moeten zijn met wat ze via zulke tools delen. Zelfs als een AI wordt ingezet binnen een bedrijfsmatige workflow, bijvoorbeeld voor contractanalyse, kan dit risico’s met zich meebrengen als het gaat om gegevensbescherming of aansprakelijkheid.

Chatbots zijn geen juristen

Naast vertrouwelijkheid speelt ook een ander probleem: AI-modellen zijn niet altijd accuraat. Ze kunnen verkeerde interpretaties geven, verouderde wetgeving aanhalen of zelfs fictieve jurisprudentie verzinnen. Dat maakt het des te gevaarlijker wanneer mensen blindelings op hun antwoorden vertrouwen voor belangrijke juridische beslissingen.

AI als bewijs tegen jezelf?

Een opvallend voorbeeld uit de VS toont aan hoe AI-chats in een rechtszaak als bewijs zijn gebruikt. In een zaak werd een eerder gegenereerde AI-samenvatting van een juridische situatie aangehaald als "bewijs van intentie". Juristen vrezen dat dit slechts het begin is van een nieuwe trend waarbij AI-interacties worden ingezet in rechtszaken — tegen de gebruiker zelf.

Wat kunnen bedrijven en particulieren doen?

Experts adviseren bedrijven om duidelijke richtlijnen op te stellen voor het gebruik van AI-tools, zeker in gevoelige sectoren zoals recht, gezondheidszorg of financiën. Particulieren doen er goed aan om AI-chatbots niet te gebruiken voor persoonlijke of juridische informatie die vertrouwelijk moet blijven.

Hoewel AI-chatbots een waardevol hulpmiddel kunnen zijn voor algemene informatie, zijn ze (nog) geen betrouwbare of veilige juridische partners. Totdat wetgeving en technologie gelijke tred houden, is het advies van juristen duidelijk: Denk twee keer na voordat je vertrouwelijke informatie aan een AI toevertrouwt.