AI als financieel adviseur: Handig, maar niet zonder gevaren

Steeds meer mensen en bedrijven maken gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) om financiële beslissingen te ondersteunen. Chatbots als ChatGPT en andere AI-systemen worden ingezet voor investeringsadvies, budgetbeheer en zelfs belastingplanning. Maar achter dit gemak schuilen risico’s die consumenten en adviseurs niet mogen onderschatten.

Een AI-adviseur is geen menselijke expert

Hoewel AI-modellen snel en efficiënt informatie kunnen analyseren, missen ze iets fundamenteels: menselijke nuance. Volgens verschillende experts in de financiële dienstverlening bieden AI-systemen geen gepersonaliseerd advies dat rekening houdt met emoties, waarden of veranderende levensomstandigheden. Wie AI gebruikt als vervanger van een gecertificeerde financieel planner, loopt het risico op foute beslissingen die financiële schade kunnen aanrichten.

Bovendien werken veel AI-systemen op basis van trainingsdata die niet altijd actueel of accuraat is. Hierdoor kunnen ze verouderde of zelfs ronduit foute aanbevelingen doen. Het idee dat een chatbot een pensioenplan of beleggingsstrategie volledig kan vervangen, is volgens professionals dan ook misleidend en potentieel gevaarlijk.

Adviseurs lopen juridische risico’s

Ook voor menselijke financieel adviseurs is AI niet zonder risico. Wanneer zij AI-tools gebruiken als ondersteuning bij klantadvies, kunnen ze aansprakelijk worden gesteld voor fouten die de technologie maakt. Vooral als ze blind vertrouwen op output van AI-systemen zonder deze grondig te controleren. Sommige sectororganisaties waarschuwen inmiddels dat adviseurs een duidelijke verantwoordelijkheid dragen voor alles wat ze communiceren — ook als dat gebaseerd is op AI.

AI en cybercriminaliteit: een nieuwe aanvalsgolf

Cybercriminelen maken dankbaar gebruik van dezelfde technologie. Hackers gebruiken AI-chatbots om overtuigende phishingberichten en frauduleuze telefoonscripts te genereren. De tactieken worden steeds realistischer en moeilijker te herkennen, waardoor consumenten vaker in de val trappen. Met name banken waarschuwen dat AI het voor criminelen gemakkelijker maakt om zich voor te doen als klanten of medewerkers, met alle gevolgen van dien.

Daarnaast verzamelen AI-systemen enorme hoeveelheden persoonlijke gegevens. Als deze data verkeerd worden opgeslagen of misbruikt — bijvoorbeeld via onbeveiligde apps of dubieuze browserextensies — kunnen gevoelige financiële gegevens op straat komen te liggen. De privacy- en veiligheidsrisico’s nemen toe naarmate AI dieper geïntegreerd raakt in financiële systemen.

Een oproep tot voorzichtigheid

Deskundigen roepen consumenten en adviseurs op om AI bewust en voorzichtig te gebruiken. AI kan een nuttig hulpmiddel zijn, maar is geen vervanging voor professioneel, menselijk advies. Voordat je AI toegang geeft tot persoonlijke financiële informatie, is het cruciaal om goed na te denken over de gevolgen voor privacy, aansprakelijkheid en veiligheid.

In de woorden van een financieel expert: "Laat AI je helpen, maar laat het je niet leiden."