Terwijl het eerste AI-ontworpen geneesmiddel de laatste klinische horde nadert, breekt een nieuw tijdperk aan in geneesmiddelenonderzoek en -ontwikkeling.
De belofte van AI in de apotheek
De farmaceutische wereld staat op een kantelpunt: een geneesmiddel, volledig ontworpen door kunstmatige intelligentie, nadert de laatste fase van klinische testen. Het gaat om een experimenteel middel tegen idiopathische pulmonale fibrose (IPF), een ernstige longziekte. Het middel werd ontwikkeld door het Britse biotechnologiebedrijf Exscientia, dat zich toelegt op AI-gestuurde medicijnontwikkeling. Als dit geneesmiddel goedgekeurd wordt, markeert dat een historische mijlpaal: voor het eerst slaagt een AI-ontworpen medicijn erin alle klinische fasen te doorlopen.
Van molecuul tot medicijn, versneld door algoritmes
Traditioneel duurt het vaak meer dan tien jaar en kost het miljarden euro’s om een nieuw geneesmiddel te ontwikkelen. AI brengt daar nu verandering in. Door enorme datasets te analyseren — van genetische informatie tot chemische structuren en klinische uitkomsten — kunnen algoritmes veel sneller potentiële medicijnen identificeren, optimaliseren en zelfs geheel nieuwe moleculen ontwerpen.
Exscientia beweert dat hun AI-systemen de ontdekkingstijd van geneesmiddelen tot een kwart kunnen reduceren. Dat betekent concreet: minder kosten, minder mislukkingen, en sneller hoop voor patiënten.
Een miljardenmarkt in opmars
Volgens recente marktrapporten groeit de wereldwijde markt voor AI in geneesmiddelenonderzoek explosief. De sector is in 2024 al miljarden waard, en verwacht wordt dat deze tegen 2030 honderden miljarden — zo niet triljoenen — zal overschrijden. Vooral in het domein van biologics, complexe medicijnen op basis van levende organismen, ziet men enorme opportuniteiten voor AI. Naar schatting zal de wereldwijde markt voor biologics drug discovery in de komende jaren de kaap van één biljoen Amerikaanse dollar ronden.
Big pharma en start-ups vinden elkaar
Grote farmaceutische bedrijven zoals Pfizer, Roche en Sanofi investeren massaal in AI-start-ups of bouwen eigen AI-teams uit. Tegelijk ontstaan er innovatieve spelers zoals Insilico Medicine en BenevolentAI die AI als kern van hun bedrijfsmodel gebruiken. Deze hybride samenwerkingen versnellen niet alleen de ontwikkeling, maar verbeteren ook de voorspelbaarheid van klinische uitkomsten.
Van hype naar praktijk: Nog enkele obstakels
Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. Er zijn nog tal van ethische en wetenschappelijke vragen. Hoe transparant zijn AI-algoritmes in hun besluitvorming? Hoe zit het met aansprakelijkheid bij fouten? En kunnen regelgevers zoals het EMA en FDA deze technologische sprong volgen?
De goedkeuring van het eerste AI-ontworpen medicijn zou alvast een sterk signaal geven: AI is geen hype, maar een volwaardige speler in de farmaceutische arena.
Technologie die levens kan redden
Als AI inderdaad zijn belofte waarmaakt, kunnen we binnenkort rekenen op snellere en gerichtere behandelingen, lagere ontwikkelingskosten en meer gepersonaliseerde therapieën. De apotheker van de toekomst is misschien geen mens, maar een machine met een missie: levens redden.
As AI-designed drug looks to pass final hurdle, will this tech change drug discovery forever?AI-led drug for chronic lung disease set to enter phase 3 clinical trials, though experts remain divided on AI’s impact in pharma |
