Hoe AI en nummer-spoofing de telefoonfraude naar een nieuw niveau tillen

Technologische verfijning als wapen van oplichters

In recente waarschuwingsberichten uit de Verenigde Staten komt naar voren dat oplichters almaar geraffineerder werken. Ze maken gebruik van kunstmatige intelligentie (AI), gecombineerd met spoofing van telefoonnummers, om slachtoffers te misleiden. Door hun methodes lijken de oproepen vaak op die van officiële instanties — wat het herkennen van een zwendel extra moeilijk maakt.

Hoe de truc werkt: het verhaal van een bijna-slachtoffer

Een inwoner van Etowah County, Ana Kelly, kreeg een telefoontje van iemand die zich voordeed als een plaatselijke sheriff. Hij wist haar naam, belde haar op onder een gespoofed nummer van de sheriff’s office en vertelde dat ze een dag als jurylid had gemist. Hij claimde dat er een gerechtelijk bevel was en vroeg haar geld over te maken voor borg. Pas toen geld gevraagd werd, vermoedde Kelly dat iets niet klopte — en verbrak ze de verbinding.

De autoriteiten benadrukken dat zij nooit per telefoon borg of boetes innen. Dergelijke verzoeken zijn dus een rode vlag die niet genegeerd mag worden.

Dublin woman warns others after losing $15,000 in phone scam A Dublin woman is speaking out after falling victim to an impersonation scam that cost her $15,000. ONTDEK MEER

De rol van georganiseerde misdaad en het gevaar achter de façade

Volgens Carl Bates van de Better Business Bureau gaat het hier allang niet meer om amateurcriminelen, maar om georganiseerde netwerken die vaak in meerdere landen opereren. Hij waarschuwt dat hoewel jongvolwassenen vaak het grootste aantal pogingen op hun bord krijgen, ouderen meestal het meeste geld verliezen als ze erin trappen.

AI biedt oplichters unieke voordelen: met stem-cloning of andere simulaties zijn ze in staat om gepersonaliseerde oproepen uit te voeren die extra geloofwaardig overkomen.  In sommige gevallen volstaat slechts enkele seconden audio om iemands stem te reproduceren. 

Verdedigingsstrategieën: Wat kan de burger doen?

• Vraag je af: Zou een officiële instantie écht zoiets per telefoon regelen?
• Let op druk en urgentie: als iemand aandringt zonder tijd voor verificatie, is dat verdacht.
• Nooit betalen via cadeaubonnen, cryptocurrency of wire transfers.

Verifieer op een onafhankelijke manier

Als je een oproep krijgt van “een officiële instantie”, beëindig dan de oproep en bel het officiële nummer (bijvoorbeeld via de website). Geef nooit persoonlijke gegevens zomaar door.

Invoering van “veiligheidswoorden”

Een slimme aanbeveling is dat familieleden vooraf een geheime code of woord afspreken. Bij twijfel kan dat woord gevraagd worden om te bewijzen dat de oproeper echt is. 

Innovatieve tegenmaatregelen: AI in dienst van bescherming

Nieuwe technologieën bieden ook kansen aan de goede kant. Zo wordt geëxperimenteerd met systemen die inkomende gesprekken analyseren en mogelijk frauduleuze interventies blokkeren. In het Verenigd Koninkrijk werd ‘Daisy’ geïntroduceerd — een virtuele “oude dame” die conversaties met oplichters aangaat om hen tijd te laten verspillen, zodat ze geen echte slachtoffers kunnen bereiken.

Tot slot: Alert zijn is de beste verdediging

In een tijd waarin AI-technologie oplichters handvatten biedt die eerder ondenkbaar waren, is waakzaamheid essentieel. Het automatisch toeschrijven van “vertrouwen” aan een gesprek of stem kan fataal zijn. Wie kritischer luistert — en de gewoonte aanleert om altijd te verifiëren — beperkt de kans op misleiding aanzienlijk.

‘Dear, did you say pastry?’: meet the ‘AI granny’ driving scammers up the wall Daisy’s dithering frustrates phone fraudsters and wastes time they could be using to scam real people