De riskante schuldenrace achter de AI-explosie

Een duik in de financiële onderstroom van de AI-investeringen

De technologische revolutie rond kunstmatige intelligentie (AI) oogt als een financiële storm. Grote spelers pompen miljarden in datacenters en chips, terwijl wiskundige modellen achter de schermen tot het uiterste getest worden. Maar is het allemaal duurzaam? Wie kijkt onder de oppervlakte, ziet risico’s op macro­schaal: een zeepbel die barstte bij tijden van technologische euforie.

De kern van de expansie: Kapitaal versus rendement

De AI-boom is vandaag niet meer alleen een verhaal van onderzoeks­succes en technologische vernieuwing — het is een kapitaal­explosie. Waar vroeger techbedrijven infrastructuur grotendeels zelf financierden, tappen velen nu aan bij schuldenmarkten om hun machtige projecten te bekostigen. De prognose is indrukwekkend: investeringen in datacenters zouden tegen 2029 kunnen oplopen tot 3 biljoen dollar.

Maar dat kapitaal komt niet zonder gevaar. Wanneer geld geleend wordt aan risicovolle, niet-beleggingswaardige entiteiten, ontstaat er een fragiele keten van blootstelling, waar één zwakke schakel voldoende is om een domino van problemen te ontketenen.

Do OpenAI’s multibillion-dollar deals mean exuberance has got out of hand? Some market watchers are concerned by the circular nature of deals with chip makers Nvidia and AMD

Circulaire financiering: Het huis van kaarten?

Een opvallende trend is de zogeheten circulaire financiering (circular financing). Grote chipfabrikanten zoals Nvidia investeren in AI-bedrijven, terwijl diezelfde AI-bedrijven enorme aantallen chips kopen van diezelfde investeerders. Zo vloeit geld heen en weer — wat winst lijkt, maar grotendeels zelfreferent.

Critici waarschuwen dat dit model lijkt op vendor­financiering van de dotcom-periode: toen geld werd verstrekt aan klanten om hun eigen producten te kopen, en de groei in werkelijkheid werd geforceerd door kapitaalkringen.

In het geval van AI zien we ook zuurstof voor deze kritiek: OpenAI zou in de eerste helft van 2025 $2,5 miljard hebben verbrand — terwijl de inkomsten nog achterblijven.

Wat als AI de belofte niet waarmaakt?

De meest afschrikwekkende gedachte: wat gebeurt er als de gebruiks­groei van AI stagneert? Als bedrijven ontdekken dat de toegevoegde waarde achterblijft bij de verwachtingen?

Dan kunnen afbetalingen op leningen lastig worden — zeker voor partijen met zwakke kasstromen. In zo’n scenario kunnen verplichtingen domino’s omverwerpen en leidend tot crisis in de technologie­sector én daarbuiten.

Maar ook bij uitblijvend succes blijft de opgebouwde infrastructuur waarde hebben. Sommige slachtoffers van eerdere beurzen lieten achteraf nuttige assets na.

Oproep tot discipline: toezicht en transparantie

In deze economische onrust is wat discipline geen overbodige luxe. Regulering, strengere controle en transparantie zijn essentieel om excessen af te remmen.

Analisten en economen rijzen de vraag: zijn technologische megadeals nog te rechtvaardigen zonder strenge prikkels tot rendementsverplichting?

In een tijd waarin een kwetsbare lening kan aanvoelen als een titanenproject, moet de AI-sector zijn financiële fundamenten droogleggen vóór het water stijgt.

The AI Trillion Dollar Question Explore the question of whether spending on the AI will pay off, following massive investments in technology and data centers. ONTDEK MEER