Een land in transitie
In de eerste helft van 2025 gebeurde er iets opvallends in de Verenigde Staten. De economie groeide stevig, ondanks zwakke consumentenuitgaven en een haperende huizenmarkt. De motor van die groei? Niet de winkelstraten, niet de bouwsector, maar… datacenters.
Onderzoekers van Harvard berekenden dat bijna de volledige groei van het Amerikaanse bbp kwam uit investeringen in kunstmatige intelligentie en de infrastructuur die ze voedt. Zonder die digitale investeringen, zo stelde econoom Jason Furman, zou de Amerikaanse groei praktisch stilgevallen zijn.
America is now one big bet on AIIt’s seen as the magic fix for every threat to the US economy |
Het is een opmerkelijke verschuiving. In een tijd waarin traditionele sectoren moeite hebben om vooruit te komen, trekken AI-gedreven projecten de hele economie omhoog — alsof siliciumchips het nieuwe staal van de 21ste eeuw zijn.
De digitale bouwwoede
Overal in de VS verrijzen gigantische datacenters, van Texas tot Iowa. Ze vormen de zenuwcentra van de nieuwe AI-economie: hallen vol servers, koelinstallaties en glasvezelverbindingen, waar bedrijven als Google, Microsoft, Amazon en Meta miljarden in pompen.
AI investments are pulling the US economy forward. Will it continue?In the absence of tech-related spending, the US would be close to, or in, recession this year, experts say. |
Wat ooit begon als een digitale droom, is nu een fysieke realiteit geworden. Land wordt opgekocht, elektriciteitsnetten worden verzwaard en lokale overheden wedijveren om tech-investeringen aan te trekken.
De cijfers spreken voor zich: volgens Fortune komt 92% van de Amerikaanse economische groei in 2025 voort uit uitgaven aan informatietechnologie en datacenters — een ongeziene concentratie van economische energie op één sector.
Without data centers, GDP growth was 0.1% in the first half of 2025, Harvard economist says | FortuneIs a U.S. without data centers a country without GDP growth? |
De keerzijde van de medaille
Toch groeit de onrust. Want wat als die groei niet duurzaam blijkt? Analisten trekken parallellen met de dotcom-zeepbel van begin jaren 2000. Toen ook leek de digitale economie onstuitbaar, tot de realiteit toesloeg.
De huidige AI-hausse is niet anders: miljarden worden geïnvesteerd in infrastructuur waarvan het rendement nog onzeker is. Sommige bedrijven investeren uit angst om achter te blijven, niet omdat de winst al zichtbaar is.
In kranten als The Washington Post en The Financial Times klinkt steeds luider de vraag: wat gebeurt er als de verwachtingen niet worden waargemaakt? De angst voor een “AI-bubbel” hangt in de lucht.
Werk zonder werknemers
Terwijl de economie groeit, blijft de arbeidsmarkt opvallend stabiel. Te stabiel, zeggen sommige economen. Goldman Sachs spreekt van “jobless growth”: groei zonder banen.
AI vervangt menselijke arbeid steeds sneller, vooral in administratieve en analytische functies. Wat overblijft, zijn banen die de technologie aansturen of onderhouden — vaak hooggespecialiseerde rollen waarvoor de meeste werknemers nog niet zijn opgeleid.
|
'Consumers Are Collapsing….Broke….17% Are Putting Groceries on (Layaway)' - The Heartland InstituteSo US consumers have yet another hyper-interest-inflated debt to throw on the pile. |
De ongelijkheid dreigt toe te nemen: wie de AI-golf begrijpt, surft mee. Wie dat niet doet, dreigt te verdrinken.
De onzichtbare kosten van vooruitgang
Achter de schermen van de digitale droom ligt een andere uitdaging: energie. De honger van AI-systemen naar rekenkracht vertaalt zich in een gigantisch energieverbruik.
Axios meldde onlangs dat het stroomverbruik van datacenters tegen 2030 tot tien keer hoger kan liggen dan vandaag. Dat roept niet alleen vragen op over duurzaamheid, maar ook over energiezekerheid.
Steden en staten worstelen al met overbelasting van het net. Tegelijk groeit de druk om de AI-infrastructuur “groen” te maken — met zonne-energie, windparken en nieuwe koeltechnieken.
There Are Two Economies: Artificial Intelligence And Everything ElseThere Are Two Economies: Artificial Intelligence And Everything Else . Since President Trump took office, the economy has followed a pattern. The administration does something outlandish - tariff rates at levels not seen in a century, trying to fire a Feder |
Een geopolitiek schaakspel
De inzet is groter dan economie alleen. Volgens een rapport van JPMorgan hertekent de wereldorde zich rond AI-macht. De VS probeert technologische dominantie te behouden, terwijl China zich profileert als kampioen van open-source-AI.
Deze rivaliteit is niet enkel technologisch, maar strategisch. Wie de AI-standaard bepaalt, bepaalt ook de regels van de toekomst. Van defensie tot diplomatie, van handel tot cultuur — AI is het nieuwe strijdtoneel.
Een gok met hoge inzet
De grote vraag blijft: is dit een meesterzet of een gokspel?De Verenigde Staten hebben gekozen voor een economische strategie waarin kunstmatige intelligentie niet zomaar een sector is, maar een fundament.
Als de investeringen zich uitbetalen, kan de VS een nieuw technologisch tijdperk inluiden. Maar als de beloften te groot blijken, kan dezelfde motor die groei bracht, de volgende recessie inluiden.
Voor nu raast de AI-trein verder — snel, luid en vol belofte. Niemand weet precies waar hij stopt.
