Waarom 72% van S&P 500-bedrijven AI nu als risico bestempelt

In 2025 hebben steeds meer grote bedrijven publiekelijk erkend dat kunstmatige intelligentie (AI) niet alleen beloftes inhoudt — maar ook gevaren. Nieuwe rapporten tonen een spectaculaire stijging van ondernemingen die AI expliciet aanduiden als “materieel risico” in hun jaarverslagen. Tegelijkertijd kampen velen met financiële tegenslagen tijdens de implementatie van AI.

Verschuiving in risicodiscussie: van 12% tot 72%

Slechts twee jaar geleden gaf ongeveer 12% van de bedrijven binnen de S&P 500 aan dat AI een wezenlijk risico was. Vandaag is dat aandeel opgelopen tot 72%. Dit snelle kantelpunt weerspiegelt hoe AI in nauwelijks enige tijd is doorgedrongen tot de kern van bedrijfsvoering — én hoe de onzekerheden rond die technologie almaar zichtbaarder worden.

New Study: 7 in 10 Big US Companies Report AI Risks in Public Disclosures Nearly three-quarters of the S&P 500—72% of companies—now flag AI as a material risk. https://www.conference-board.org

Welke risico’s domineren de oproepen?

Laten we de belangrijkste thema’s onder de loep nemen:

• Reputatieverlies (genoemd door ~38 % van de bedrijven): Wanneer AI-systemen niet blijken te werken, foutieve uitkomsten geven of gevoeligheden tonen voor vooroordelen, kan dat het vertrouwen van klanten of investeerders ernstig schaden.
• Cybersecurity en externe kwetsbaarheden (genoemd door ~20 %): AI vergroot vaak de ‘aanvalsoppervlakte’ van een organisatie. Bovendien kunnen leveranciers of externe tools een zwakke schakel worden.
• Juridische en regelgevende onzekerheden: Bedrijven wijzen op de uitdaging van een snel veranderend regelgevingslandschap — zoals de nieuwe AI-verordeningen in de EU — en op risico’s rond aansprakelijkheid, gegevensgebruik en naleving.
• Andere opkomende risico’s: Zaken als intellectuele eigendom (bijv. geschillen over data of modeltraining), privacykwesties, en uitvoeringstrajecten die de beloften niet waarmaken, worden steeds vaker genoemd. 

Financiële pijn: Verlies door AI-implementatie

Een recente enquête van EY onder bijna 1.000 leidinggevenden toont aan dat bijna alle grote bedrijven die AI hebben uitgerold, te maken hadden met initiële financiële verliezen. In totaal liep het op tot circa 4,4 miljard dollar wereldwijd. De oorzaken? Problemen met compliance, oneerlijke of foutieve uitkomsten, en verstoringen van duurzaamheidsdoelstellingen. Interessant genoeg bleken bedrijven die verder gevorderde kaders voor “verantwoorde AI” hanteerden, beter te scoren op omzet, kostenbesparing en werknemerstevredenheid.

Kloof tussen enthousiasme en realiteit

In veel publieke toespraak en kwartaalverslagen klinkt AI als dé motor van groei. Toch zijn de officiële risicodocumenten juist wat terughoudender. Een diepere analyse laat zien dat hoewel veel bedrijven praten over AI-mogelijkheden, slechts weinigen concreet kunnen aantonen hoe die voordelen zich daadwerkelijk vertalen naar hun businessmodel — en hoe de risico’s afgedekt zijn.

Die discrepantie wekt de indruk dat AI-adoptie deels wordt gedreven door angst om achter te blijven, eerder dan door solide strategische inzichten.

America’s top companies keep talking about AI — but can’t explain the upsides FT analysis of hundreds of filings suggests the S&P 500 businesses are clearer about the risks than benefits

Wat kunnen toezichthouders en bedrijven leren?

Het toenemende risicobewustzijn suggereert dat bedrijven niet langer kunnen denken aan AI louter als een technologische upgrade, maar als iets dat governance, compliance en transparantie vereist.Regelgevers — zoals de SEC in de VS en de toekomstige AI-wetgeving in Europa — zullen waarschijnlijk strenger toezien op de manier waarop risico’s worden gecommuniceerd en gemitigeerd. 

Voor bedrijven betekent dit: AI moet verankerd worden in interne processen, met duidelijke verantwoordelijkheden, audits en open rapportage.Wie daarin slaagt, kan AI zien als katalysator van innovatie — wie dat niet doet, riskeert reputatieschade, juridische conflicten of financiële verliezen.