Terwijl sommigen jubelen over nieuwe kansen en groei, luiden anderen de noodklok over banenverlies, onzekerheid en de verschuiving van macht naar technologie. Dit artikel brengt de verschillende perspectieven samen: van banen die nauwelijks worden geraakt, tot sectoren die opnieuw uitvinden én bedrijven die AI inzetten — of gebruiken als alibi.
De winnaars en verliezers van AI
Volgens een analyse van het Duitse blad Der Spiegel verandert AI het arbeidslandschap fundamenteel — met duidelijke “winners” en “losers”.
- Aan de winstkant vinden we sectoren waarin AI taken vergemakkelijkt of betrokkenheid vergroot: bedrijven die AI omarmen en daardoor efficiënter worden of nieuwe diensten ontwikkelen.
- Aan de verliezerskant staan medewerkers in routinetaken die door algoritmes of machines kunnen worden ondersteund of vervangen — al is het beeld genuanceerder dan vaak gedacht.Het artikel benadrukt dat de adoptie van AI sterk verschilt per industrie, en dat een onmiddellijke massale verdringing van banen (nog) niet bewezen is.
|
Winners and Losers of the AI Revolution: Artificial Intelligence Is Radically Changing the Employment LandscapeArtificial intelligence is becoming a permanent element in the world of work, with Silicon Valley calling it the dawning of a new age. Many people are afraid of losing their job, but Germany is well-prepared. |
Banen die niet (direct) bedreigd lijken
Een artikel van AOL belicht tien beroepen waarvoor AI — op korte termijn — waarschijnlijk geen directe bedreiging vormt. Deze banen bevatten vaak sterk mensgerichte of creatieve componenten, of vereisen fysieke aanwezigheid of emotionele intelligentie. Met andere woorden: niet alle werkvelden liggen op de automatische piloot van AI, en er blijft vraag naar vaardigheden die moeilijk te automatiseren zijn.
AI creëert banen — en verandert taken
Een opiniestuk in LiveMint stelt dat AI niet vooral banen wegneemt, maar eerder banen maakt of transformeert.
- Onderzoek wijst uit dat bedrijven met AI-adoptie eerder een toename van werkgelegenheid rapporteren dan massale ontslagen.
- Het verschil zit in de snelheid en mate van adoptie: veel bedrijven gebruiken AI nog beperkt, waardoor grootschalige automatisering uitblijft.
- De echte uitdaging wordt: hoe worden taken herverdeeld, welke nieuwe rollen ontstaan en wie is voorbereid op die transformatie?
AI is making jobs, not taking themThe worriers are looking at the issue from the wrong perspective, Jonathan Welburn and Vegard M. Nygaard write in a guest commentary. |
De opkomende tegenreactie (AI-backlash)
Tegelijkertijd waarschuwen experts voor een maatschappelijke en politieke tegenreactie tegen AI. Belangen van werknemers, ethiek, ongelijkheid en regulering spelen hierbij een rol. Hoewel het specifieke artikel in Foreign Affairs (zie bronnen) niet volledig toegankelijk was, is de trend duidelijk: AI fungeert niet langer enkel als technologische wondermiddel, maar ook als politiek en sociaal vraagstuk.
Bedrijven gebruiken AI als ‘eerste reden’ voor ontslagen
Recent bericht werd dat grote ondernemingen AI als officiële verklaring gebruiken voor het schrappen van functies — maar critici spreken van een gemakkelijke alibi-reden.
- Volgens professor Thomas Roulet hangen veel ontslagen samen met bedrijfsonzekerheid, strategische herstructurering of eerdere overbezetting, en niet puur met AI-efficiëntie.
- Werknemers voelen de angst groeien: wanneer bedrijven openlijk zeggen dat “AI ons werk overneemt”, leidt dat tot onzekerheid — ook al is het effect niet eenduidig.
Companies are blaming AI for layoffs — but the real reason is fear of making the wrong move, a workplace guru saysA Cambridge professor said companies aren't cutting jobs because of AI — but because they're too afraid to make big HR decisions amid uncertainty. |
Wat betekent dit voor de werknemer?
Voor de werknemer of werkzoekende betekent dit:
- Blijf flexibel: vaardigheden zoals creativiteit, samenwerken, emotionele intelligentie en complexe probleemoplossing blijven waardevol.
- Houd ontwikkelingen in de gaten: in sectoren waar AI nauwelijks is doorgebroken, kunnen nieuwe kansen ontstaan.
- Kritisch blijven: als een bedrijf AI aanvoert als reden voor ontslag, loont het om verder te vragen wat precies is veranderd — is het echt automatisering of eerder kostenbeheersing?
De omgang met AI in het werklandschap is geen zwart-witverhaal. Ja: er zijn functietransformaties, structurele veranderingen en soms ontslagen ín naam van AI. Maar: er is tot dusver geen massale golf van technologische werkloosheid aangetoond. In plaats daarvan ligt de nadruk op aanpassing, vernieuwing en menselijke pluswaarde. Het beeld van de ‘gewone’ werknemer is niet dat hij of zij overbodig is, maar dat het profiel van wat nuttig werk is verandert. De markt, technologie én maatschappij staan voor een gezamenlijke heruitvinding van werk.
