Dolfijnentaal ontcijferd: Google's AI duikt in de oceaan

Op 14 april 2025, ter gelegenheid van National Dolphin Day, kondigde Google een opmerkelijke stap aan in de richting van intersoortelijke communicatie. Samen met Georgia Tech en het Wild Dolphin Project (WDP) presenteerde het bedrijf DolphinGemma: een AI-model dat is ontworpen om de complexe geluiden van dolfijnen te analyseren en te reproduceren.Deze ontwikkeling opent nieuwe mogelijkheden om de communicatie van deze intelligente zeezoogdieren beter te begrijpen.

Decennialang veldwerk als fundament

Sinds 1985 observeert het Wild Dolphin Project een specifieke groep Atlantische gevlekte dolfijnen (Stenella frontalis) in de Bahama's. Door middel van niet-invasief onderzoek hebben ze een uitgebreide dataset opgebouwd, bestaande uit onderwateraudio en -video, gekoppeld aan individuele dolfijnen en hun gedragingen. Deze gegevens vormen de basis voor DolphinGemma, dat is getraind om patronen in de natuurlijke communicatie van dolfijnen te herkennen.

DolphinGemma: een taalmodel voor de zee

DolphinGemma is gebaseerd op Google's Gemma-modellen en maakt gebruik van SoundStream-technologie om dolfijngeluiden efficiënt te representeren. Met ongeveer 400 miljoen parameters is het model geoptimaliseerd om direct op Pixel-smartphones te draaien, waardoor onderzoekers in het veld real-time analyses kunnen uitvoeren. Het model kan natuurlijke dolfijngeluiden verwerken, patronen identificeren en zelfs nieuwe, dolfijnachtige geluiden genereren.

Pixel-smartphones als onderwatercommunicatoren

Naast DolphinGemma ontwikkelde het team het CHAT-systeem (Cetacean Hearing Augmentation Telemetry), een onderwatercomputer die is ontworpen om een eenvoudige, gedeelde woordenschat tussen mensen en dolfijnen te creëren.Door synthetische fluittonen te associëren met objecten die dolfijnen leuk vinden, zoals sargassum of zeewier, hopen onderzoekers dat dolfijnen deze tonen zullen imiteren om specifieke items aan te vragen. De nieuwste versie van het systeem, aangedreven door een Pixel 9, integreert microfoon- en luidsprekerfuncties en gebruikt geavanceerde verwerking om zowel deep learning-modellen als sjabloonmatching-algoritmen tegelijkertijd uit te voeren.

Een open toekomst voor mariene communicatie

Google plant om DolphinGemma deze zomer als open model beschikbaar te stellen. Hoewel het is getraind op geluiden van Atlantische gevlekte dolfijnen, verwachten onderzoekers dat het model ook nuttig zal zijn voor studies naar andere walvisachtigen, zoals tuimelaars of spinnerdolfijnen. Door deze technologie open te stellen, hoopt Google dat onderzoekers wereldwijd hun eigen akoestische datasets kunnen analyseren en zo gezamenlijk ons begrip van deze intelligente zeezoogdieren kunnen verdiepen.

Met de combinatie van langdurig veldonderzoek, technologische innovatie en de kracht van AI, lijkt de droom van communicatie tussen mens en dolfijn dichterbij dan ooit.