Waarom landen hun eigen AI bouwen
Over de hele wereld investeren overheden groots in wat men noemt “soevereine AI” — kunstmatige intelligentie die binnen nationale grenzen wordt ontwikkeld, aangepast aan lokale talen, culturen en veiligheidsnormen. Deze projecten ontstaan uit wantrouwen tegenover buitenlandse techgiganten en de behoefte aan strategische autonomie.
|
Governments are spending billions on their own ‘sovereign’ AI technologies – is it a big waste of money?Many US-built AI systems fall short but competing against tech giants neither easy nor cheap |
Voorbeelden uit de praktijk
In Singapore werd een door de overheid gefinancierd AI-model ontwikkeld dat kan communiceren in maar liefst elf talen, variërend van Bahasa Indonesia tot Lao. In Maleisië meldt ILMUchat — opgericht door een lokale onderneming — trots dat het “weet welke Georgetown wordt bedoeld” (de universiteit of de stad). In Zwitserland is het AI-systeem Apertus zo ontwikkeld dat het het correcte gebruik van “ss” in plaats van de Duitse “ß” begrijpt, afhankelijk van de context.
Can wise heads fix the hard problem of AI policy?The problem with artificial intelligence is no-one is sure what its impacts will be. So how should the Australian government prepare for AI? |
De uitdagingen van schaal en competitie
Hoewel het idee van soevereine AI aantrekkelijk klinkt, waarschuwen experts dat het bouwen van grote taalmodellen (LLM’s) enorm kapitaalintensief is — een terrein waarin vooral de Verenigde Staten en China domineren. Volgens Trisha Ray van het Atlantic Council is het voor middelgrote landen bijzonder zwaar om op gelijke voet te concurreren.
|
Opinion – AI Nationalism and the Multipolar FutureThe race for AI supremacy is about legitimacy, identity, and the authority to decide which values will be embedded in infrastructures that increasingly govern human life. |
De kosten van ambitie
Critici waarschuwen dat kleinere nationale AI-initiatieven het risico lopen publiek geld te verspillen. Tzu Kit Chan, een AI-strateeg voor de regering van Maleisië, benadrukt dat slecht doordachte strategieën kunnen leiden tot financiële verliezen, vooral als de mondiale AI-grens snel verschuift.
Thinking about AI, part 1: Reshaping government decision-makingA thought experiment on AI at the cabinet table asks what might happen if ministers replaced public servants with machines trained on history’s great minds. |
Alternatieven: samenwerking in plaats van concurrentie
Sommige voorstanders pleiten voor internationale samenwerking tegen het “AI-kansenparadigma”. Een suggestie is een gemeenschappelijke publieke AI-organisatie, vaak omschreven als “de Airbus voor AI”, waarbij landen middelen bundelen om een tegenwicht te vormen tegen de giganten. Anderen beweren dat investeren in sterke AI-regulering verstandiger is dan proberen te concurreren met modellen die al technologisch superieur zijn.
Governments bet big on sovereign AI, but experts warn of costly misstepsThese expensive projects may struggle to compete with tech giants like OpenAI, Meta, and Alibaba - and could end up wasting taxpayer money. |
De investeringen van regeringen in soevereine AI zijn ambitieus en ingegeven door legitieme zorgen over controle en onafhankelijkheid. Maar ze lopen het risico te stranden in kapitaalverslindende projecten zonder voldoende competitief voordeel. Of deze initiatieven op termijn succesvol zullen zijn, hangt sterk af van slimme internationale samenwerking én een realistische inschatting van wat technologisch mogelijk is.
