Meta weigert EU-code voor AI-praktijken: Botsing tussen innovatie en regulering

Het technologiebedrijf zet zich af tegen de vrijwillige Europese AI-gedragscode, en werpt daarmee vragen op over de grenzen van toezicht en zelfregulering.

Meta zegt ‘nee’ tegen EU-gedragscode voor AI

Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, heeft officieel aangekondigd dat het de vrijwillige gedragscode voor kunstmatige intelligentie van de Europese Unie niet zal ondertekenen. Volgens Nick Clegg, Chief Global Affairs Officer bij Meta en voormalig Brits vicepremier, gaat de EU met deze richtlijnen “haar boekje te buiten”. In een tijd waarin technologische reuzen wereldwijd onder druk staan om hun AI-activiteiten transparanter te maken, markeert deze weigering een opvallend kantelpunt.

Vrijwillig, maar niet vrijblijvend – en dat vindt Meta problematisch

De AI-code van de EU, die is opgesteld als aanvulling op de strenge AI-wetgeving die binnenkort van kracht wordt, is bedoeld om grote techbedrijven aan te sporen tot verantwoorde ontwikkeling en inzet van AI. Hoewel het om een vrijwillige overeenkomst gaat, vreest Meta dat deze uiteindelijk zal fungeren als een verplichtend instrument “via de achterdeur”, zoals Clegg het uitdrukt.

Volgens hem gaat het hier om een poging van de EU om nieuwe juridische verplichtingen op te leggen zonder het democratische wetgevingsproces te volgen. “Wij steunen AI-regulering,” benadrukte Clegg, “maar dan wel via transparante en wettelijk legitieme routes.” Met andere woorden: Meta wil wél regels, maar dan formeel vastgelegd – en niet op basis van morele druk.

Botsende visies: Europese voorzichtigheid versus Silicon Valley-dynamiek

De houding van Meta past binnen een bredere spanning tussen Amerikaanse technologiebedrijven en Europese toezichthouders. Waar Europa voorzichtiger en regelgedreven te werk gaat bij het omarmen van nieuwe technologieën, benadrukken Amerikaanse bedrijven juist snelheid, schaalbaarheid en marktvrijheid. Die botsing uit zich nu scherp in het AI-debat.

Andere techbedrijven, waaronder Google en OpenAI, lijken voorlopig wél bereid om de gedragscode te onderschrijven. De EU ziet deze vrijwillige afspraken als tussenstap richting bredere wetgeving, en als middel om transparantie en samenwerking met toezichthouders te bevorderen.

Imago en impact: Een bewuste positionering

Voor Meta is deze beslissing ook een strategische zet. Door zich af te zetten tegen wat het beschouwt als Europese overregulering, probeert het bedrijf zich te profileren als voorvechter van innovatievrijheid. Tegelijk riskeert het hiermee extra kritiek van Europese beleidsmakers, die al langer sceptisch staan tegenover de macht van big tech.

De weigering werpt ook de vraag op: als vrijwillige afspraken al te veel gevraagd zijn, hoe zal Meta zich dan gedragen wanneer de bindende AI-wetgeving van kracht wordt?

De keuze van Meta om de EU-gedragscode voor AI niet te ondertekenen is meer dan een beleidsverschil; het is een teken van de steeds spannender wordende strijd tussen marktdynamiek en maatschappelijke controle. In een wereld waar AI steeds dieper doordringt in het dagelijks leven, is de vraag wie de spelregels bepaalt urgenter dan ooit.

Zolang bedrijven en beleidsmakers daarover fundamenteel van mening blijven verschillen, blijft de toekomst van verantwoorde AI – zeker in Europa – onzeker.