OpenAI’s AI-videomodel Sora kende een korte periode van volledige vrijheid — gebruikers konden vrij rondspringen met bekende karakters. Maar die tijd is voorbij. De beleidswijziging is abrupt en drijft gebruikers tot wanhoop.
Een radicale koerswijziging
Aanvankelijk introduceerde OpenAI Sora met een systeem waarin auteursrechthebbenden — in plaats van te moeten instemmen — moesten ont-opt-outen als zij niet wilden dat hun karakters werden gebruikt. Maar amper een week later kondigde CEO Sam Altman aan dat OpenAI overschakelt naar een opt-in-model: auteursrechthebbenden moeten actief toestemming geven voor het gebruik van hun karakters. De stap was bedoeld om rechthebbenden “fijnmaziger controle” te geven over hoe hun creaties in Sora verschijnen.
You Can't Use Copyrighted Characters in OpenAI's Sora Anymore and People Are Freaking OutTurns out a lot of people's creativity is limited to what someone else has already made. |
Verontwaardiging onder gebruikers
De nieuwe regels botsen stevig op verontwaardiging binnen de Sora-community. Waar gebruikers eerst ongehinderd konden experimenteren met geliefde figuren, wordt die vrijheid nu beperkt. Op fora en in commentaren regent het klachten:
“Het enige wat deze app zo leuk maakte was dat je met auteursrechtelijk materiaal kon spelen.” “Morele politiezorg en linkse ideologie vernietigen Amerika’s AI-industrie,” klaagt iemand: de toon is luid en gemengd.
Auteursrechthebbenden eisen meer controle
De Motion Picture Association (MPA) was een van de luidste criticasters en eiste dat OpenAI ingrijpt om schending van rechten in Sora te vermijden. Volgens Altman zijn rechthebbenden enthousiast over “interactieve fanfiction” en waardevol publiek contact. Maar hij erkent ook dat het systeem in “edge cases” mogelijk ongewenste generaties doorlaat, iets waarvoor iteratie nodig is.
MPA-CEO Charles Rivkin benadrukte dat het uiteindelijk OpenAI’s verantwoordelijkheid blijft om inbreuk te voorkomen — niet de taak van rechthebbenden.
Een raadselachtig verleden van training
Wat voorafging werpt ook een schaduw. De eerste versie van Sora werd getraind met auteursrechtelijk materiaal, mogelijk zonder expliciete toestemming — iets dat The Washington Post aantoonde. Of OpenAI voor Sora 2 alle benodigde rechten heeft verkregen, blijft onduidelijk.
Eerder dit jaar betaalde AI-bedrijf Anthropic al 1,5 miljard dollar om claims van schending van auteursrechten af te kopen. In dat geval oordeelde een rechter dat gebruik van auteursrechtelijk werk voor training “fair use” kon zijn — al kan dat in toekomstige zaken anders worden geïnterpreteerd.
OpenAI zette eerder in op het argument van “fair use” voor modeltraining in gesprekken met de Amerikaanse overheid.
Spanning tussen innovatie en rechten
Met de beleidswijziging hoopt OpenAI een compromis te bereiken: gebruikers behouden creativiteit, maar binnen duidelijke grenzen. Toch is de reactie duidelijk: velen voelen zich beperkt. De vraag blijft of deze stap innovatie remt of auteurs en gebruikers juist beter evenwichtig samenbrengt.
Slotbeschouwing
OpenAI staat voor een delicate uitdaging: enerzijds ruimte bieden voor experimentele AI-kunst, anderzijds het respecteren van de rechten van rechthebbenden. De koerswijziging in Sora kan gezien worden als een poging tot verzoening — maar of gebruikers, makers en rechthebbenden er samen uitkomen, is voorlopig nog een open vraag.
